Ұлттық ұжымдық пайдалану ғылыми биотехнология зертханасы

ЖОЛДЫБАЕВА

ЕЛЕНА ВИТАЛЬЕВНА

Зертхана меңгерушісі, б.ғ.к.

Жолдыбаева Елена Витальевна, б.ғ.к., қауымдастырылған профессор, Хирш индексі (h-индекс) – 9. Популяциялық генетика және геномдық зерттеулер, көп факторлы аурулардың даму қаупін болжау және бағалау үшін генетикалық маркерлерді іздеу саласындағы маман. Web of Science және Scopus дерекқорларында 120-дан астам ғылыми жұмыстардың, оның ішінде нөлдік емес импакт-факторлы 30 ғылыми еңбектің авторы, ПТР негізіндегі диагностикалық тест-жүйелерді әзірлеуге, әртүрлі мультифакторлық ауруларды генетикалық тестілеу бойынша диагностикалау әдістеріне негізделген 9 авторлық куәлікке ие. Қазақстан ғылымын дамытуға қосқан үлесі үшін Қазақстан Республикасы Білім және ғылым Министрлігінің Құрмет грамотасымен (2009) және (2016) марапатталды, дарынды ғалымдарға арналған мемлекеттік ғылыми шәкіртақы иегері (2012- 2013 ж.), «Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласын дамытуға қосқан үлесі үшін» төсбелгісімен марапатталды (2022). Таяу және алыс шетелдердің ғылыми орталықтарында заманауи молекулярлық-генетикалық әдістер бойынша білім алды.

ORCID ID – 0000-0002-9677-008X

Scopus ID – 55640278400

Зерттеулер бағыттары

  • Адамның әлеуметтік маңызды ауруларын анықтауға арналған тест-жүйелерін жасап шығару;
  • Адамның мультифаторлы ауруларына генетикалық бейімделгіштігін зерттеу(сүт безінің ісігі, жүрек-қан тамыр аурулары, зат алмасу аурулары);
  • Жануарлардың инфекциялық ауруларына арналған эффективтілігі жоғары тест-жүйелерін жасап шығару;
  • Бактериялар мен вирустарды молекула-генетикалық типтеу;
  • Адам мен жануарлардың инфекциялық ауруларын қоздырғыштары геномының фуникцоналды ерекшеліктері мен өзгергіштігінің эпидемиологиялық және эпизоотологиялық мониторингі.

Инновациялық әзірлемелер

  • ДНҚ-секвенирлеу әдістерінің негізіндегі клиникалық трансплантологияда қолдануға арналған гисто-сәйкестілік кешендерін анықтау жүйесі;
  • Тромбо түзу қаупін төмендететін дәрілік заттардың жеке мөлшерін есептеудің диагностикалық жинақтамасы;
  • В, С және G гепатиттерін, Эпштейн-Барр, полиомавирус, цитомегаловирустарды анықтауға арналған, сонымен қатар адамда ісік тудыратын қаупі жоғары папилома вирусын генотиптейтін дәл осы уақыттағы ПТР тетс-жүйелерінің тәжірибелік үлгілері;
  • Helicobacterpylori вируленттік факторларын және интерлейкин-1-бета кодтайтын геннің мутациясын анықтау негізінде адамның гастрит, асқазан жарасы мен ісігінің дамуына бейімділігін кешенді бағалау жүйесі.

Басты басылымдар

Zholdybayeva E, Kozhahmetova S, Tarlykov P, Atavliyeva S, Mukhtarova K, Syzdykov T, Khasenov R, Shevtsov A, Amirgazin A, Daniyarov A, Ramankulov Y.

Analysis of Bacteroides fragilis Clinical Strains Isolated in Kazakhstan. //icrobiol Resour Announc. 2021 Feb 4;10(5):e01311-20. doi: 10.1128/MRA.01311-20.icrobiol Resour Announc. 2021 Feb 4;10(5):e01311-20. doi: 10.1128/MRA.01311-20.

Kozhakhmetova S., Zholdybayeva E., Tarlykov P., Atavliyeva S., Syzdykov T., Daniyarov A., Mukhtarova K., Ramankulov Y.
Determinants of resistance in Bacteroides fragilis strain BFR_KZ01 isolated from a patient with peritonitis in Kazakhstan // Journal of Global Antimicrobial Resistance, 2021, 25, page 1–4 pp. doi.org/10.1016/j.jgar.2021.02.022. Scopus: CiteScore – 5.6, процентиль -55.

Barmak SM, Sinyavskiy YA, Berdygaliev AB, Sharmanov TS, Savitskaya IS, Sultankulova GT, Zholdybayeva EV.
Development and Evaluation of Alternative Methods to Identify the Three Most Common Serotypes of Salmonella enterica Causing Clinical Infections in Kazakhstan.// Microorganisms, 2021

Aitkulova A., Mukhtarova K., Zholdybayeva E., Medetov Ye., Dzhamantayeva B., Kassymbek K., Utupov T., Akhmetollayev I., Akshulakov S., Kulmambetova G., Ramankulov Ye.
Activated leukocyte cell adhesion molecule/cluster of differentiation 166 rs10933819 (G>A) variant is associated with familial intracranial aneurysms // Biomedical Reports. - 2022.

Mukhtarova, K.,Zholdybayeva, E., Utupov, T., Ramankulov, Y.
Associations of Reported Genetic Risk Loci with Sporadic Brain Arteriovenous Malformations: Meta-analysis // Journal of Molecular Neuroscience. - 2022

Romadanova, N., Tolegen, A., Kushnarenko, S., Zholdybayeva, E.
Effect of Plant Preservative MixtureTM on Endophytic Bacteria Eradication from In Vitro-Grown Apple Shoots // Plants. - 2022

Mukhtarova K., Zholdybayeva E., Kairov U. Akhmetollayev I., Nurimanov C., Kulmirzayev M., Makhambetov Y., Ramankulov Ye.
Whole-Exome Sequencing Reveals Pathogenic SIRT1 Variant in Brain Arteriovenous Malformation: A Case Report // Genes. - 2022 13(10), P. 1689

Nurimanov, C., Babi, A., Menlibayeva, K., Makhambetov, Y., Kaliyev, A., Zholdybayeva, E., Akshulakov, S.
Effect of Targeted Embolization on Seizure Outcomes in Patients with Brain Arteriovenous Malformations // Diagnostics. -2023